Vizitori Ndër-Yjor: 3I/ATLAS (C/2025 N1)
Më 1 korrik 2025, astronomët duke përdorur teleskopin ATLAS në Kili zbuluan një objekt misterioz që po kalonte nëpër Sistemin Diellor: 3I/ATLAS (i njohur edhe si C/2025 N1). Ky është vetëm objekti i tretë ndër-yjor i zbuluar ndonjëherë që kalon pranë nesh. Shkencëtarët besojnë se ai vjen nga disku i trashë i Galaksisë, mbetje nga “epoka e artë” e formimit të yjeve 9–13 miliardë vjet më parë.
Çfarë e bën edhe më intriguese? Në momentin më të afërt me Diellin (perihelionin), 3I/ATLAS u pozicionua vetëm 12.8° larg Diellit nga këndvështrimi ynë në Tokë — një vendndodhje jashtëzakonisht e vështirë për t’u vrojtuar me teleskopë tokësorë.
Dhe pjesa më e habitshme: disa sonda hapësinore — Psyche, Juice, Europa Clipper, HERA dhe Lucy — u parashikua të kalonin pranë ose madje përmes shtegut të tij më vonë në vitin 2025. Kjo krijoi një mundësi të rrallë për të marrë të dhëna dhe imazhe të një objekti të formuar në epokat e hershme të galaktikës.
Pse është e çuditshme dhe mbresëlënëse:
- Vetëm tre objekte ndër-yjore janë parë ndonjëherë.
- Mban gjurmë nga “mesdita kozmike” e galaktikës — një dritare drejt historisë më të hershme kozmike.
- Jo vetëm që u pa nga larg, por edhe sonda reale hapësinore mund të përballeshin me të — një skenar i denjë për fantashkencë.
Leave a Reply